Programma 3 Sociale leefomgeving

Focusgebied Sociaal domein

Uitgangspunten coalitieakkoord

Terug naar navigatie - Focusgebied Sociaal domein - Uitgangspunten coalitieakkoord

Als gemeente zorgen we voor passende zorg en ondersteuning voor inwoners die dat nodig hebben. Dat kunnen we alleen waarmaken als we zorgvuldig omgaan met aanvragen voor ondersteuning. We zijn ons ervan bewust dat door de krimp op de arbeidsmarkt er een extra opgave komt om zekerheid van het bieden van zorg te waarborgen. Als iemand er zelf én met hulp van de omgeving niet uitkomt, dan is er een vangnet. Dit betekent dat we een goede balans nodig hebben tussen heldere en duidelijke richtlijnen enerzijds en de menselijke maat anderzijds. Onder andere bij de Participatiewet willen we onderzoeken of het beleid voldoende ruimte laat aan medewerkers om in de uitvoering de menselijke maat te kunnen hanteren. Daarom treffen we maatregelen die helpen voorkomen dat inwoners een beroep doen op ondersteuning. Preventie en laagdrempelige zorg, door middel van een aanbod van algemene en voorliggende voorzieningen zonder een beschikking van de gemeente is een noodzakelijke belangrijke opgave in de transformatie van de zorg in de gemeente Brummen. We streven naar tijdiger en effectiever signaleren en naar een algemener en laagdrempeliger aanbod. Daarom zoeken we samenwerking in de regio. Dit in lijn met spoor vier van het ontwikkelplan Bestuurskracht. Vangnet en voorkómen zijn geen nieuwe uitgangspunten.

Het onderzoeksrapport ‘Naar een evenwichtig sociaal domein’ uit 2020 bevat goede bouwstenen om een evenwichtig beleid te voeren. Beleid met de juiste zorg en ondersteuning en een beheersbare kostenstijging. Deze koers zetten we door in de komende jaren. Een solide en sociaal vangnet met onder andere goed toegankelijke minimaregelingen is aanwezig. Daar hoort tevens  een effectieve integrale schuldhulpverlening en armoedebestrijding bij. We zien veel samenhang tussen de verschil-lende beleidsterreinen, bijvoorbeeld huiswerkbegeleiding van jongeren combineren met sporten, het leren omgaan met geld, gezonde voeding én met samenwerken en inzetten voor anderen. Als onderwijs, sportverenigingen en de Stichting Welzijn Brummen samenwerken in het aanbod. Of als inwoners samenwerken bij de energietransitie, de inrichting van hun straat of de integratie van nieuwkomers. Kortom, als het samenleven wordt versterkt door buurtwerk en een gebiedsgerichte aanpak. In dit licht streven we bij de decentralisatie van Beschermd Wonen naar Beschermd Thuis met een passende lokale structuur van voorzieningen en ondersteuning.

Terug naar navigatie - Focusgebied Sociaal domein - Trends en ontwikkelingen

Inkoop Jeugd/WMO
In 2026 geven we uitvoering aan diverse ontwikkelingen. Zowel lokaal als regionaal. Per 1 januari 2026 is de nieuwe inkoop van zorgproducten gerealiseerd. Dit betekent dat alle zorgproducten binnen de kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) en Jeugdwet tegen het licht gehouden zijn en opnieuw afgestemd op wat inwoners nodig hebben. In 2026 zullen de effecten daarvan gemonitord worden.  

Hervormingsagenda Jeugd
In het, door het Ministerie van VWS, opgestelde Implementatieplan Hervormingsagenda 2023-2028 is opgenomen dat de Jeugdwet wordt herijkt. De lichte vormen van ondersteuning en opvoedondersteuning gaan uit de Jeugdwet verdwijnen. Hoe dit er precies uit gaat zien is nog niet bekend.

Vooruitlopend op herijking van de Jeugdwet zal een traject worden gestart met de gemeenteraad om te komen tot een bepaling van de reikwijdte van de plicht tot het leveren van jeugdhulp.
Binnen de gemeente Brummen wordt, vooruitlopend op de wijziging van de Jeugdwet, in 2025 gewerkt aan een plan om te komen tot deze transformatie. De Galangroep zal Brummen hierin ondersteunen. De verwachting is dat er in 2025 verkend gaat worden op welke wijze de lichte ambulante hulpverlening vorm krijgt in de algemene voorliggende voorzieningen en welke onderliggende gemeentelijke besluitvorming/aanpassing van documenten (zoals een nieuwe gemeentelijke verordening) en governance hiervoor nodig zijn. Belangrijke punten hierin zijn;
•    Aansluiten bij wat er al is
•    Samenwerking met ketenpartners 
•    Nieuwe kijk op toe leiden (normaliseren, de-medicaliseren) 
•    Aanpassen van huidige gemeentelijke verordening en actualiseren van huidige beleid (de huidige verordening dateert van 2017).
•    Laagdrempelig inrichten want goede inbedding in de wijk is cruciaal.
•    Een ‘Brummense werkwijze’: benaderbaar, concreet en komen tot de kern zonder opsmuk.

In 2026 en de jaren daarna, zal de focus liggen op de doorontwikkeling van deze transformatie en de bijbehorende voorzieningen en werkwijzen. Voor alle ontwikkelingen op dit gebied geldt dat het belangrijk is om dit goed te monitoren.

Een andere opdracht in de hervormingsagenda is om de Jeugdhulp steviger te verbinden aan aanpalende domeinen zoals het onderwijs, volwassenen-ggz en bestaanszekerheid. Problemen worden in de context van het gezin opgepakt. Door bestaans-, inkomens- en woonzekerheid te versterken, participatie te bevorderen en kansenongelijkheid tegen te gaan. Op verschillende manieren wordt hier In Brummen op ingezet bijvoorbeeld middels de Doorbraakmethode. Daarnaast zal er intensief worden samengewerkt met het onderwijs. Tevens wordt in de transitie naar lichte ambulante ondersteuning als algemene voorziening aandacht besteed aan het oppakken van problemen binnen de context van het gezin.

Aan de hand van de richtlijnen van de VNG zal er gewerkt worden aan een sterk lokaal team. De VNG heeft werkpakketten beschikbaar om te komen tot een sterk lokaal team dat de volgende kenmerken heeft: 
1. omvang en expertise van een team dat past bij de vraag, 
2. het team is zichtbaar aanwezig (in de wijk), 
3. er is samenwerking met de sociale basis, 
4. aansluiting bij huishoudens en gezinnen, 
5. het team kan zelf hulp bieden (ook bij onveiligheid), 
6. breed kijken en handelen, 
7. expertise erbij halen. 

Toekomstscenario kind en gezinsbescherming
De opdracht vanuit de hervormingsagenda jeugd aan gemeenten hierin is: Zorg voor een sluitend aanbod van essentiële functies
Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het realiseren van een aantal essentiële functies binnen het lokale veld, waaronder:
•    Tijdige en deskundige toegang tot hulp,
•    Voldoende beschikbaarheid van intensieve zorg (zoals crisishulp),
•    Korte lijnen met onderwijs, huisartsen en veiligheidspartners.

Voor de opdracht essentiële functies is samenwerking tussen aanbieders uit de sectoren Jeugd & Op-voedhulp (J&O), mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB), geestelijke gezondheidszorg voor de jeugd (J-GGZ), Verslavingszorg en Forensische zorg nodig. Regionaal hebben we twee diensten verworven welke in 2026 verder worden ontwikkeld. Te weten:
-    Mobiele brigade: de “voordeur” voor de essentiële functies: een team dat actief en snel handelt en alles inzet dat nodig is voor het voorkomen van een onvrijwillige overplaatsing. Dit team heeft voldoende capaciteit om hands-on, met het netwerk, te werken aan oplossingen. Dit kan in de vorm van kortdurende interventies/directe ondersteuning.
-    Integrale hoog specialistische zorg: Integrale hoog-specialistische zorg is een integraal “totaal-pakket” van zorg met verblijf voor de kinderen die in aanmerking komen voor de essentiële functies. Dat betekent dat het verblijf waar nodig op maat aangevuld is met ambulante expertise en kennis van aanbieders uit het samenwerkingsverband.

Deskundigencommissie van Ark
Op 16 oktober 2024 bracht de onafhankelijke Deskundigencommissie Jeugd een werkbezoek aan de gemeente Brummen. Deze commissie monitort de voortgang van de landelijke Hervormingsagenda Jeugd en adviseert hierover richting het Rijk en de VNG. Op 29 januari 2025 publiceerde de commissie het eerste adviesrapport, “Groeipijnen”. De commissie stelt dat het toekennen van extra middelen noodzakelijk is, maar dat financiële injecties op zichzelf onvoldoende zijn. Structurele en organisatorische hervormingen binnen het jeugdstelsel zijn volgens de commissie essentieel voor duurzame verbetering.

In haar advies pleit de commissie ervoor dat zowel het Rijk als gemeenten gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor het dekken van de tekorten over de jaren 2023 en 2024, die landelijk zijn opgelopen tot circa € 1,5 miljard. Voor de gemeente Brummen zou dit, bij opvolging van het advies, neerkomen op een extra tegemoetkoming van circa € 729.000 over het jaar 2024.
Daarnaast adviseert de commissie het Rijk om voorgenomen bezuinigingen op jeugdhulp vanaf 2026 te schrappen en te zorgen voor een passende indexatie van de gemeentelijke budgetten. In de Voorjaarsnota 2025 is de bezuiniging op jeugdhulp uitgesteld tot 2028, waardoor er extra middelen voor 2026 en 2027 beschikbaar zijn. De geadviseerde tegemoetkoming over 2023 en 2024 ligt nog steeds voor bij het Rijk en hierover zal naar verwachting in augustus een besluit worden genomen. 

Kosten Jeugd en WMO
In de begroting 2025-2028 is aangekondigd dat de tarieven na een regionaal kostprijsonderzoek eind 2024 bekend zouden worden. Voor de Wet Maatschappelijke Ondersteuning betekent dit een structurele kostenstijging voor begeleiding individueel met 17%. Ook bij andere maatwerkvoorzieningen WMO die we inkopen, is er sprake van deze kostenstijging die niet beïnvloedbaar is. De algemene maatregel van bestuur (AMvB) Reële prijs WMO verplicht ons om reële tarieven aan aanbieders van WMO maatwerk voorzieningen te betalen. Het gaat hier om een totaalbedrag van € 589.000 waarvan € 350.800 veroorzaakt wordt door de tariefstijging. Dit bedrag is verwerkt in de 1e bestuursrapportage 2025 en de daarbij behorende eerste begrotingswijziging 2025.

Voor de jeugdzorg betekent het kostenprijsonderzoek dat meerdere maatwerkvoorzieningen stijgende kosten kennen. De kostenstijging die het meeste impact lijkt hebben op de gemeente Brummen, is begeleiding individueel complex met 13,7%. Ook bij begeleiding licht (13,3%) en begeleiding individueel basis (12,2%) spreken we van een behoorlijke stijging. De algemene maatregel van bestuur (AMvB) Reële prijs verplicht ons ook hier om reële tarieven aan aanbieders van Jeugdzorg maatwerk voorzieningen te betalen. Het gaat hier om een bedrag van € 901.700. Dit bedrag is verwerkt in de 1e bestuursrapportage 2025 en de daarbij behorende begrotingswijziging 2025.

Participatiewet in Balans
Nadat de aangekondigde wet meerdere keren is uitgesteld, is recent door het Rijk aangegeven dat het streven is dat Participatiewet in Balans op 1 januari 2026 in werking treedt. Deze wet heeft tot doel om evenwicht te brengen tussen de drie kernelementen van de Participatiewet: bestaanszekerheid, participatie en handhaving. Als uitgangspunt om tot dit evenwicht te komen wordt de mens centraal gezet en wordt uitgegaan van vertrouwen. Lokaal en in de sub regio Apeldoorn, werken we met andere gemeenten samen aan de voorbereiding van deze wetswijziging. We zorgen er voor dat we, bij inwerkingtreding, gereed zijn om te gaan uitvoeren. Omdat de Participatiewet in Balans veel impact heeft op de lokale uitvoering zal de invoering van de wet ook in 2026 de nodige aandacht en inzet vragen. Dit zal met name zijn op het gebied van scholing en training van de medewerkers in de uitvoering en goede en zorgvuldige communicatie richting inwoners en maatschappelijke partners.

Integrale armoedebestrijding en minimaregelingen
Na het vaststellen van de integrale armoedenota en de routekaart voor een vernieuwd pakket minimaregelingen is in 2025 een start gemaakt met de implementatie en de uitvoering van het beleid. Dit zal in 2026 gecontinueerd gaan worden. Ook zal er gewerkt worden aan aangekondigde wijzigingen in de wetgeving schuldhulpverlening en maatregelen vanuit het Rijk om de schuldhulpverlening en armoedebestrijding sneller, beter en effectiever te gaan laten werken. Dit om problematische schulden meer te gaan voorkomen. Ook lokaal in de uitvoering zullen we blijven werken aan verbeteringen in 2026.

Kadernota sociaal domein en de visie sociale basis
De kadernota Sociaal Domein met daarin een visie op de sociale basis zal, in samenhang met het Integraal Zorg Akkoord (IZA) en het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) leiden tot een uitvoeringsagenda met als doel het versterken van de sociale basis en het creëren van een lokale preventie infrastructuur. 

Inburgering
Het is en blijft belangrijk dat nieuwkomers in de gemeente Brummen zich welkom voelen. We blijven werken aan het tijdig opstellen van een Persoonlijke Inburgering Plan, het leren van de Nederlandse taal en het meedoen en integreren in de Brummense samenleving. Extra aandacht vraagt de komende jaren het meer betaald gaan werken van nieuwkomers. Zowel lokaal als regionaal in samenwerking met het Werkcentrum Stedendriehoek Veluwe zetten we hierop in.
 
Integraal Zorg Akkoord 
Wanneer gemeenten in het land instemmen zal in 2026 het AZWA ingaan dit is een Aanvullend Zorg en Welzijn Akkoord. In dit akkoord worden specifieke zaken rondom welzijn en gemeenten afgesproken die aanvullend zijn op het IZA.

Binnen het Integraal Zorg Akkoord (IZA) is er een lokaal transformatieplan ontwikkeld met inwoners, huisartsen en maatschappelijk partners. Het doel is om meer lokaal en laagdrempelig domein overstijgende zorg te realiseren. Dit om de noodzakelijke zorg voor alle inwoners toegankelijk en betaalbaar te houden. Dit transformatieplan bevat verschillende thema’s zoals het versterken van de inwoners-kracht, intensief domein overstijgende samenwerking, maar ook 1 verpleegkundig team voor Brummen met medewerkers vanuit diverse zorgorganisaties. Medio 2025 zal duidelijk worden of dit plan wordt goedgekeurd zodat het ook ten uitvoer kan worden gebracht. 

VoorZorg
VoorZorg is een vrijwillig preventief programma bestaande uit een intensief schema van huisbezoeken door een hiertoe opgeleide Voorzorg verpleegkundige van de jeugdgezondheidszorg. Jonge vrouwen in een situatie met cumulatie van risico’s en zwanger van hun eerste kind, krijgen, tijdens hun zwangerschap tot hun kind twee jaar wordt, ondersteuning op diverse levensterreinen en bij de verzorging en opvoeding van hun kind, gericht op het bevorderen van de gezondheid en het vergroten van de ontwikkelingskansen van de moeders en kinderen. Vérian biedt dit preventieve programma – met een looptijd van 2,5 jaar - aan. Momenteel zijn er 2 gezinnen in de gemeente Brummen die deelnemen aan het VoorZorg traject (één gezin in 2024 gestart, tweede gezin in 2025 gestart). De kosten van deze trajecten worden op dit moment gefinancierd uit lokale SPUK Gala en Lokale SPUK IZA middelen. Echter, dit zijn incidentele gelden. Om deze trajecten te borgen en blijvend aan te bieden is het belangrijk om hier structureel geld te reserveren. Hiervoor is € 35.000 euro nodig.

Geheugensteunpunt 
Om het tempo van de vergrijzing, en de hiermee gepaard gaande stijging van het aantal inwoners met dementie, te kunnen opvangen wordt geïnvesteerd in het Geheugensteunpunt. Zo is het aanbod uitgebreid en is er een extra groep gestart. Het toevoegen van muziek en beweging in het ondersteuningsaanbod blijkt van meerwaarde. Het heeft een gunstige invloed op de gezondheid en kwaliteit van leven van de bezoekers. Steeds meer inwoners weten de weg naar het Geheugensteunpunt als algemene voorziening te vinden en de instroom neemt gestaag toe.

Vanaf 2026 wordt het Geheugensteunpunt ondergebracht bij de Stichting Welzijn Brummen en gaat het over van Riwis naar de SWB. Deze voorziening is complementair aan de vele andere laagdrempelige activiteiten die de SWB onder haar hoede heeft en is daarmee een passende toevoeging.

Het Netwerk Dementie Oost-Veluwe als samenwerkingsverband blijft inhoudelijk betrokken. Hierdoor is expertise en kennis snel beschikbaar en kan er een samenhangend aanbod van ketenzorg dementie gerealiseerd worden. Het Geheugensteunpunt is in de gehele keten van dementiezorg een belangrijke schakel. Het onderbrengen van het Geheugensteunpunt bij de Stichting Welzijn Brummen brengt extra kosten met zich mee. Ook de verdere uitbreiding van het huidige aanbod, om daarmee wachtlijsten te voorkomen, brengt meer kosten met zich mee. Zonder passend aanbod vanuit het Geheugensteunpunt zullen inwoners zich gaan melden bij het Team voor Elkaar en een beroep gaan doen op een maatwerkvoorziening in het kader van de WMO. Om het Geheugensteunpunt de komende jaren goed toe te rusten is er een extra structureel budget van € 58.000 noodzakelijk. 

Suïcidepreventie
Op 1 juli 2025 is de Wet integrale suïcidepreventie van kracht geworden. Dit betreft een wijziging van de Wet publieke gezondheid waarmee gemeenten worden verplicht lokaal suïcidepreventiebeleid te voeren. De gemeente Brummen is hier per 1 september 2024 mee gestart in gezamenlijkheid met de gemeenten Voorst, Lochem en Zutphen. In samenwerking met de GGD NOG is er een projectgroep ontwikkeld die werkt via de wetenschappelijk bewezen EEAD-aanpak (Europese Alliance Against De-pression). Deze projectgroep loopt tot eind 2025 met de intentie om na evaluatie deze samenwerking door te zetten. 

Financiële ontwikkelingen focusgebied Sociaal Domein

Terug naar navigatie - Focusgebied Sociaal domein - Financiële ontwikkelingen focusgebied Sociaal Domein
Focusgebied sociaal domein 2026 2027 2028 2029
Versterking uitvoering TvE (POK) Autonoom -83
WMO, uitstel inkomensafh. bijdrage HH Autonoom -107
Werkfit Autonoom -65 -65 -65 -65
IOAW, BZ, BBZ Autonoom 76 76 76 76
Jeugdbescherming Autonoom -75 -75 -75 -75
Jeugdhulp PGB Autonoom 25 25 25 25
Jeugdzorg maatwerk GGZ Autonoom -559 -559 -559 -559
Jeugdhulp crisis LTA GGZ Autonoom -50 -50 -50 -50
Jeugdhulp begeleiding Autonoom -425 -425 -425 -425
Jeugdhulp behandeling Autonoom -490 -490 -490 -490
Jeugdhulp gesloten plaatsing Autonoom 105 105 105 105
Jeugdhulp pleegzorg Autonoom -40 -40 -40 -40
Jeugdhulp gezinsgericht Autonoom -350 -350 -350 -350
Jeugdhulp innovatie en transformatie Autonoom -46 -46 -46 -46
Kinderopvang sociaal-medische indicatie Autonoom 10 10 10 10
WMO maatw. indiv vervoer ZIN hulpmiddelen Autonoom -100 -100 -100 -100
WMO individuele begeleiding Autonoom -500 -500 -500 -500
WMO begeleiding groep Autonoom 50 50 50 50
PlusOV WMO Autonoom -26 -27 -28 -28
PlusOV Jeugd Autonoom -8 -9 -9 -9
WMO overige kosten Autonoom 20 20 20 20
Rijksbijdrage Participatiewet Autonoom 637 637 637 637
Jeugd en jongerenwerk Autonoom -2 -4 -5 -7
Publieke gezondheid budget Autonoom -3 -3 -3 -3
Verian Autonoom -35 -36 -37 -38
Geheugensteunpunt Autonoom -58 -60 -61 -63
Woonbegeleiding statushouders SWB Activering bestaand beleid -20 -20 -20 -20
Werkbudget Hervormingsagenda Jeugd Activering bestaand beleid -100 -100
Werkbudget Hervormingsagenda Jeugd - reserve Reserves 100 100
Subtotaal -2.036 -2.019 -1.940 -1.945
Terug naar navigatie - Focusgebied Sociaal domein - Financiële ontwikkelingen focusgebied Sociaal Domein Toelichting

Versterking uitvoering team voor elkaar, Parlementaire ondervraging kinderopvangtoeslag (hierna POK) 
De POK-middelen zijn tot en met 2027 onderdeel van de algemene uitkering. 

Wmo uitstel inkomensafhankelijke bijdrage
De inkomensafhankelijke eigen bijdrage voor de huishoudelijke hulp is opnieuw uitgesteld voor invoering, waardoor de geraamde baten van € 107.000 vervallen voor 2026. 

Werkfit
De verwachting is dat door toenemende instroom van nieuw beschut medewerkers de uitvoeringskosten hoger uitvallen. 

Inkomensvoorzieningen
De vraag naar inkomensvoorzieningen vertoont een structurele daling, waarvan verwacht wordt dat dit een structureel effect met zich meebrengt. 

Jeugdzorg en jeugdhulp
Het kostprijsonderzoek heeft ervoor gezorgd dat de kosten voor jeugdzorg en jeugdhulp met € 901.700 zullen stijgen in 2025. Het kostprijseffect en toename van hulp- en zorgvragen zorgt ervoor dat er een totale verwachte stijging is van € 1.905.000. 

Kinderopvang medische indicatie
Er is een minder groot beroep gedaan op voorschoolse peuteropvang en kinderopvang met een medische indicatie, waardoor de budgetten naar beneden zijn bijgesteld. 

Wmo
Het kostprijsonderzoek heeft ervoor gezorgd dat de kosten met € 350.800 zullen stijgen in 2025. Naast een grotere vraag wat met name zijn oorzaak vindt in de demografie binnen de gemeente zorgt dit voor een totale verhoging van € 530.000 (incl. € 350.800). 

PlusOV
De kostprijsverhogende 9% btw en Regiefunctionaris uit Lochem zijn opgenomen, waardoor de jaarlijkse kosten met € 26.000 voor Wmo en € 8.000 voor jeugd stijgen. 

Participatiewet
De budgetten worden vastgesteld op basis van zowel het historisch als het objectief bepaalde budget. Er wordt hierdoor voor Brummen een gewogen gemiddelde bepaald van deze twee budgetten inclusief de t-2 methode. Waardoor de inkomsten voor de bijstand zullen hierdoor een verhoging laten zien in de komende jaren. 

Verian
Er wordt meer gefocust op preventieve maatregelen waardoor er extra middelen nodig zijn. 

Geheugensteunpunt
De vergrijzing zet door in de gemeente, waardoor er een groter beroep zal worden gedaan op het geheugensteunpunt. 

Woonbegeleiding statushouders
Er is een opdracht gegeven aan Stichting Welzijn Brummen om statushouders te begeleiden, waardoor er budget nodig is.

Werkbudget Hervormingsagenda Jeugd
Om de maatregelen uit de Hervormingsagenda te kunnen uitvoeren, is een uitvoeringsbudget nodig van € 100.000. Dit wordt gedekt middels een onttrekking uit de reserve Hervormingsagenda Jeugdzorg.

Basistaken Vitale Samenleving

Uitgangspunten coalitieakkoord

Terug naar navigatie - Basistaken Vitale Samenleving - Uitgangspunten coalitieakkoord

We hebben in onze gemeente een sterke samenleving waarin mensen elkaar kennen en bereid zijn om de handen uit de mouwen te steken. Je treft elkaar om, onder andere in verenigingsverband, te genieten van hobby’s, kunst en cultuur en om te sporten. Samenwerken, leidinggeven, klussen klaren en meningsverschillen oplossen komen bij uitstek naar voren in het verenigingsleven, waarbij het bijdraagt aan vorming en een sterke samenleving. Graag willen wij de verbinding zien met bijvoorbeeld jeugdwerk of andere maatschappelijke functies. Door middel van multifunctioneel gebruik worden de accommodaties waardevoller voor iedereen.

Iedereen weet: bewegen is gezond, zowel fysiek als mentaal. Het is onderdeel van een gezonde leefstijl, waardoor de kans om gezond oud te worden toeneemt. Het is een sociaal moment om vrienden en (on)bekenden te treffen. Wij willen daarin niet de bibliotheken vergeten, want die horen bij de basale voorzieningen die wij willen behouden in onze gemeente.

Om bewegen en ontmoeting mogelijk te maken vinden we het belangrijk dat verschillende sportvoorzieningen in de gemeente beschikbaar zijn en de openbare ruimte uitnodigt om te bewegen. We willen dat de gemeentelijke sportaccommodaties laagdrempelig zijn zodat inwoners zo min mogelijk worden gehinderd door financiële, fysieke of sociale drempels om mee te doen. We onderscheiden gemeentelijke en niet-gemeentelijke accommodaties. Sportscholen, tennisbanen en de golfbaan zijn voorbeelden van fantastische voorzieningen waar we als gemeente geen eigenaar van zijn en geen financiële relatie mee hebben. Daarnaast hebben we sportaccommodaties in eigendom waar onder andere de verschillende sporters gebruik van maken.

Ons sportbeleid richt zich op de individuele sporter en op de sportaccommodaties die we in eigendom hebben. Cultuur is een andere belangrijke pijler. Generaties lang wordt cultuur gevormd en verrijkt met nieuwe accenten, invloeden en impulsen. Cultuur maakt hoe we samenleven in onze gemeente.

Terug naar navigatie - Basistaken Vitale Samenleving - Trends en ontwikkelingen

In 2026 geven we uitvoering aan het de kader nota sociaal domein en de daarin opgenomen visie op de sociale basis. We doen dit in samenhang met het lokale plan van aanpak voor het Gezond en Actief Leven Akkoord, het uitvoeringsprogramma van de sportvisie en het uitvoeringsprogramma van de cultuurvisie. We zetten in op inclusie, bewegen, ontmoeten, gezond leven, sport en cultuur om gezond en veilig opgroeien en oud worden mogelijk te maken. 

Een duurzame uitvoering en een toekomstbestendige organisatie Sportkompas 
Sportkompas voert, in opdracht van de gemeente, een aantal belangrijke taken uit. Onder andere het beheer van de sportaccommodaties, de ondersteuning en versterking van de sportverenigingen en het stimuleren van sport en bewegen via de buurtsportcoaches. In juni 2025 zal de gemeenteraad een besluit nemen over de beheersvorm en Sportkompas. 

De afgelopen jaren heeft Stichting Sportkompas een aanzienlijk negatief exploitatieresultaat laten zien. Hierdoor heeft de stichting aanspraak moeten maken op haar algemene reserves en is een ongezonde financiële huishouding ontstaan die gerepareerd moet worden. Het noodzakelijk om in 2025 éénmalig een bijdrage van € 400.000 te verlenen aan Stichting Sportkompas. Het is ook noodzakelijk om de structurele subsidie aan Stichting Sportkompas ingaande 2025 te gaan verhogen met een bedrag van € 216.000. Een aantal uitvoeringskosten zoals onder andere de loonkosten en de uitvoeringskosten zijn als gevolg van een nieuwe CAO en de hoge inflatie de afgelopen jaren gestegen. Zonder verhoging van de jaarlijkse structurele subsidie dreigt in de toekomst wederom een ongezonde financiële huishouding te ontstaan die ongewenst is.

Een deel van de extra kosten (€ 132.000) kan gedekt worden binnen de bestaande budgetten van programma 3. Daarmee is een extra bedrag noodzakelijk van € 84.000. In 2026 is het belangrijk om het raadsbesluit over de beheersvorm en Sportkompas te gaan bestendigen en borgen in de afspraken en samenwerking tussen de gemeente, Sportkompas, de verenigingen en maatschappelijke partners zoals Stichting Welzijn Brummen.

Uitvoeringsagenda Sport en Bewegen
In 2025 is de herijkte uitvoeringsagenda Sport en Bewegen ontwikkeld en vastgesteld. In 2026 zal de uitvoering van de agenda plaatsvinden om de meetbare doelstellingen en KPI’s te gaan realiseren.

Uitvoeringsagenda Cultuur
In 2025 is de uitvoeringsagenda Cultuur ontwikkeld en vastgesteld. In 2026 zal de uitvoering van de agenda plaatsvinden om de meetbare doelstellingen en KPI’s te gaan realiseren.

Inclusieagenda
In juni 2025 is voorzien dat de kaders voor het inclusiebeleid van de gemeente Brummen worden vastgesteld. Aanvullend zal naar verwachting besloten worden tot de vorming van een inclusiepanel. In 2026 zal het inclusiepanel zelf een aantal acties en initiatieven in het kader van een te ontwikkelen inclusieagenda gaan ontwikkelen en uitvoeren. Ook zal er advies worden uitgebracht aan de gemeente Brummen om de inclusiviteit in de gemeente Brummen verder te gaan versterken. Voor de uitvoering van de acties en initiatieven in het kader van de inclusieagenda is voor de komende 3 jaar een totaal budget van € 18.000 noodzakelijk.

Financiële ontwikkelingen basistaken sociale leefomgeving

Terug naar navigatie - Basistaken Vitale Samenleving - Financiële ontwikkelingen basistaken sociale leefomgeving
Basistaken vitale samenleving 2026 2027 2028 2029
Investering De Ontdekking - kapitaallasten Autonoom -28 -28 -28 -27
SPUK Sportstimulering Autonoom 36 36 36 36
Lagere opbrengsten binnensport Autonoom -9 -9 -9
Kosten buitensport Autonoom -7 -33 -4 -4
Verhuur welzijnsaccommodaties Autonoom 30 31 31 35
Bijdrage Sportkompas Autonoom PM PM PM PM
Versterking bibliotheek Activering bestaand beleid -100
Inclusiebeleid Activering bestaand beleid -6 -6 -6
Investering De Ontdekking - reserve Reserves 28 28 28 27
Subtotaal -56 19 48 67
Terug naar navigatie - Basistaken Vitale Samenleving - Financiële ontwikkelingen basistaken sociale leefomgeving Toelichting

Investering De Ontdekking
Op 17 oktober 2024 heeft de raad een krediet beschikbaar gesteld voor het programma huisvesting onderwijs 2024 deel 1. Conform besluit worden de kapitaallasten van afgerond € 27.000 onttrokken aan de reserve huisvesting onderwijs.

SPUK Stimulering Sport (H4)
De gedeeltelijke teruggave van de btw kosten die gemaakt worden voor sport, vallen jaarlijks naar verwachting hoger uit. 

Lagere opbrengsten binnensport
De huuropbrengsten van de binnensportaccommodaties vallen € 9.000 lager uit dan verwacht.

Kosten buitensport
De kosten van buitensport, met name de renovatie van sportvelden, valt iets hoger uit dan verwacht.

Verhuur welzijnsaccommodaties
De verhuur van welzijnsaccommodaties levert een structurele meeropbrengst op van € 30.000. 

Bijdrage Stichting Sportkompas
In juni wordt voorgesteld de subsidie aan stichting Sportkompas te verhogen met € 216.000. Dit kan voor een groot deel gedekt worden binnen programma 3. De verwachte structurele extra lasten zijn per saldo € 84.000. In afwachting van besluitvorming door de raad is dit in deze perspectiefnota als pro memorie (PM) aangemerkt. 

Bibliotheek
Er wordt in 2025 en 2026 incidentele decentralisatie-middelen voor het verbeteren van de bibliotheek. Dit betekent een extra inkomst van € 100.000 via de algemene uitkering (zie voor toelichting programma 4).

Inclusiebeleid
Vanaf 2026 zal er een inclusiepanel opgericht zijn, waarbij zij een aantal acties en initiatieven in het kader van de inclusieagenda gaan ontwikkelen en uitvoeren.