Programma 3 Sociale leefomgeving

G.I. Timmer
Y.  Cegerek

Als gemeente zorgen we voor passende zorg en ondersteuning voor inwoners die dat nodig hebben. Dat kunnen we alleen waarmaken als we zorgvuldig omgaan met aanvragen voor ondersteuning. We zijn ons ervan bewust dat door de krimp op de arbeidsmarkt er een extra opgave komt om zekerheid van het bieden van zorg te waarborgen. Als iemand er zelf én met hulp van de omgeving niet uitkomt, dan is er een vangnet. Dit betekent dat we een goede balans nodig hebben tussen heldere en duidelijke richtlijnen enerzijds en de menselijke maat anderzijds. Onder andere bij de Participatiewet willen we onderzoeken of het beleid voldoende ruimte laat aan medewerkers om in de uitvoering de menselijke maat te kunnen hanteren. Daarom treffen we maatregelen die helpen voorkomen dat inwoners een beroep doen op ondersteuning. Preventie en laagdrempelige zorg, door middel van een aanbod van algemene en voorliggende voorzieningen zonder een beschikking van de gemeente is een noodzakelijke belangrijke opgave in de transformatie van de zorg in de gemeente Brummen.  We streven naar tijdiger en effectiever signaleren en naar een algemener en laagdrempeliger aanbod. Daarom zoeken we samenwerking in de regio. Dit in lijn met spoor vier van het ontwikkelplan Bestuurskracht. Vangnet en voorkómen zijn geen nieuwe uitgangspunten.

Het onderzoeksrapport ‘Naar een evenwichtig sociaal domein’ uit 2020 bevat goede bouwstenen om een evenwichtig beleid te voeren. Beleid met de juiste zorg en ondersteuning en een beheersbare kostenstijging. Deze koers zetten we  door in de komende jaren. Het solide en sociale vangnet dat we met ons minimabeleid hebben, maken wij beschikbaar voor een grotere doelgroep. Hierbij hoort ook een effectieve schuldhulpverlening. Immers, door onder andere hoge inflatie en de hogere energiekosten neemt de armoede toe. We zien veel samenhang tussen de verschillende beleidsterreinen, bijvoorbeeld huiswerkbegeleiding van jongeren combineren met sporten, het leren omgaan met geld, gezonde voeding én met samenwerken en inzetten voor anderen. Als onderwijs, sportverenigingen en de Stichting Welzijn Brummen samenwerken in het aanbod. Of als inwoners samenwerken bij de energietransitie, de inrichting van hun straat of de integratie van nieuwkomers. Kortom, als het samenleven wordt versterkt door buurtwerk en een gebiedsgerichte aanpak. In dit licht streven we bij de decentralisatie van Beschermd Wonen naar Beschermd Thuis met een passende lokale structuur van voorzieningen en ondersteuning.

Inkoop zorg (Wmo en jeugd)
In 2025 geven we uitvoering aan diverse ontwikkelingen. Zowel lokaal als regionaal. Binnen de zorgregio Midden IJssel/Oost Veluwe is een start gemaakt met de voorbereidingen voor de inkoop van zorgproducten in het kader van de Wet maatschappelijk ondersteuning (Wmo) en de Jeugdwet. Dit alles om per 1 januari 2026 de nieuwe inkoop van deze zorgproducten te kunnen realiseren. De Hervormingsagenda Jeugd is hierop van directe invloed. In het door het Ministerie van VWS opgestelde Implementatieplan Hervormingsagenda 2023-2028 is opgenomen dat gemeenten binnen de inkoop van zorg voor jeugdigen moeten komen tot het vormen van een gemeenschappelijke regeling. Binnen onze zorgregio wordt onderzocht hoe we dat vorm gaan geven.

De Hervormingsagenda Jeugd geeft ook aan dat de Jeugdwet wordt herijkt. De lichte vormen van ondersteuning en opvoedondersteuning gaan uit de Jeugdwet verdwijnen. Binnen de gemeente Brummen is, vooruitlopend op deze wetswijziging, gestart met de voorbereidingen om deze zorg op een andere manier in te richten. Ook het Integraal Zorg Akkoord (IZA) en het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) zijn van invloed op de manier waarop zorg voor onze inwoners wordt vormgegeven. Dit uit zich in de verdere verandering (transformatie) van de zorg, de versterking van de sociale basis en het inrichten van de lokale preventie infrastructuur. Gezien de demografische ontwikkelingen in onze gemeente, waaronder de vergrijzing en de toename van het aantal inwoners met dementie, is de omslag zeer belangrijk. Ook het feit dat er minder zorgpersoneel beschikbaar is om de toenemende vraag naar zorg te leveren, maakt dat er ingezet moet worden op deze ontwikkeling. Dit om de noodzakelijke zorg voor alle inwoners toegankelijk en betaalbaar te houden.  

Participatiewet in balans
Op 1 januari 2025 treedt naar verwachting de wetgeving “Participatiewet in Balans” in werking. Deze wet heeft tot doel om evenwicht te brengen tussen de drie kernelementen van de Participatiewet: bestaanszekerheid, participatie en handhaving. Als uitgangspunt om tot dit evenwicht te komen wordt de mens centraal gezet en wordt uitgegaan van vertrouwen. Lokaal en regionaal in de subregio Apeldoorn werken we met andere gemeenten samen aan de voorbereiding van deze wetswijzing.

Uitdaging opvang nieuwe inwoners (statushouders)
We staan met elkaar in Nederland en in de gemeente Brummen voor de uitdaging om een toenemend aantal statushouders op te vangen. Mensen die op de vlucht zijn voor oorlog, geweld en onderdrukking. Mensen die na een vaak lange procedure in Nederland een verblijfsvergunning hebben gekregen. Gemeenten hebben de wettelijke maar ook morele verantwoordelijkheid om te zorgen voor ondersteuning, passende woonruimte en inburgering. Statushouders zijn immers ‘nieuwe Nederlanders’ en daarmee ook welkome nieuwe inwoners van onze gemeente.

Meer uitkeringsgerechtigden 
Binnen de uitvoering WerkFit Brummen is in de periode 2019–2022 een substantiële daling in het aantal uitkeringsgerechtigden Participatiewet gerealiseerd. Vanaf 2023 is er sprake van een stijging in het aantal uitkeringsgerechtigden. De uitdaging om statushouders te huisvesten speelt hierbij ook een belangrijke rol. Statushouders zijn zeker in de eerste fase van het inburgeringstraject vaak aangewezen op een Participatiewet-uitkering. Er zijn zowel landelijke als regionale initiatieven om statushouders naar betaald werk toe te gaan leiden. Zowel lokaal als regionaal in samenwerking met het Werkcentrum Veluwe Stedendriehoek zetten we hierop in.

Meer inburgeringsplichtigen 
Nieuwkomers in onze gemeente hebben door de Wet inburgering een verplichting om een inburgertraject van 3 jaar te volgen. Binnen 3 jaar moeten zij het inburgeringsexamen behalen. De gemeente Brummen heeft als wettelijke taak om dit inburgeringstraject direct te organiseren en om hier regie op te voeren. We verwachten dat het aantal trajecten voor inburgering de komende jaren groeit.

Minimaregelingen 2025
In oktober 2024 bespreekt de gemeenteraad de nota minimaregelingen 2025. In 2025 en de jaren daarna krijgt deze nota concrete uitwerking met een jaarlijks uitvoeringsplan. Doel hiervan is een beter bereik van de regelingen en  betere communicatie hierover. Dit is immers in de begroting 2024 afgesproken. De uitvoering van de minimaregelingen vinden binnen bestaand budget minimabeleid plaats.

Integraal armoedebeleid
In oktober 2024 neemt de gemeenteraad een besluit over de nota integraal armoedebeleid. De uitvoering van het integraal armoedebeleid krijgt in 2025 en de jaren daarna vorm op basis van een jaarlijks uitvoeringsplan.

Doorbraakmethode
In 2024 is in onze gemeente begonnen met de invoering van de doorbraakmethode. Er is gestart met een testfase met 30 casussen. Stichting Welzijn Brummen en Woningstichting Veluwonen nemen actief deel aan dit implementatietraject.

Deze testfase wordt in 2024 geëvalueerd. Voor het vervolg wordt eind 2024 een businesscase ontwikkeld. In 2025 voeren we de doorbraakmethode als standaardwerkwijze binnen het Team voor Elkaar en WerkFit Brummen in. Voor deze implementatie in 2025 is het noodzakelijk om in de begroting 2025-2028 een doorbraakbudget van € 100.000 beschikbaar te hebben. Het inrichten van een doorbraakbudget vindt kostenneutraal binnen programma 3 in de begroting 2025-2028 plaats. Hiervoor halen wij de middelen, zoals bedoeld is bij de vorming van de bestemmingsreserve Hervormingsagenda, uit deze reserve.

Het werken volgens de doorbraakmethode leidt tot betere zorg en ondersteuning én maatwerk. Dit sluit aan bij de ondersteuningsvraag van de inwoner. Betere zorg en ondersteuning is het uitgangspunt. Een andere ontwikkeling is dat het gaat leiden tot lagere kosten. Dit weten we door ervaringen met de doorbraakmethode bij andere gemeenten.  Het Instituut voor Publieke Waarden heeft recent onderzoek gedaan naar de financiële effecten van het werken volgens de doorbraakmethode binnen gemeenten. Op basis van het onderzoek van dit Instituut is bij het werken volgens de doorbraakmethode als standaardwijze vanaf 2025 een besparing van jaarlijks € 400.000 realistisch. Gezien de testfase in 2024 is in de huidige Meerjarenbegroting 2024-2027 rekening gehouden met een financiële besparing door uitvoering in de testfase van de doorbraakmethode.

Kostprijsonderzoek zorgproducten 
Eind 2022 is er een regionaal kostprijsonderzoek naar de inkoop van de zorgproducten Jeugdzorg en Wmo gestart. In de begroting 2024-2027 is dit al aangekondigd. Een rapportage van een extern onderzoeksbureau laat zien dat de huidige tarieven die we betalen voor Wmo-zorgproducten niet in overeenstemming zijn met de kostprijzen van de zorgaanbieders. Maar ook dat ze niet overeenkomen met de Algemene maatregel van Bestuur (AMvB) reële prijs Wmo en de vastgestelde Norm voor Opdrachtgeverschap. Om te gaan voldoen aan deze AmvB en Norm voor Opdrachtgeverschap, is aanpassing van de tarieven huishoudelijke hulp noodzakelijk. Het financieel effect aan meerkosten is € 200.000 in het jaar 2025 en verder.

Het externe onderzoek voor de andere Wmo-zorgproducten en de jeugdzorgproducten is nog gaande. Om die reden zijn de optionele meerkosten van de andere Wmo-zorgproducten en de meerkosten Jeugdzorgproducten als PM-post opgenomen in deze Perspectiefnota. We verwachten bij de Meerjarenbegroting 2025-2026 zicht te hebben op de uitkomsten van het externe onderzoek en de effecten.

Meerkosten 4 gezinnen met een complexe jeugdzorg problematiek 
In 2023 is de gemeente Brummen geconfronteerd met een enorme stijging van de uitgaven op Jeugdzorg. Dit als gevolg van beschikkingen die zijn afgegeven aan 4 gezinnen. De problemen in deze gezinnen zijn zo groot dat langdurige inzet van jeugdzorg met verblijf noodzakelijk is gebleken. De extra uitgaven in de Jaarstukken 2023 bedroegen € 972.000. De verwachting is dat de kosten voor deze zorg ook in 2024 en 2025 noodzakelijk blijven. Om die reden is er in de Eerste Bestuursrapportage 2024 een mutatie opgenomen om deze kosten te dekken. Het gaat hier om een bedrag van € 392.000. Na 2024 is de verwachting dat deze kosten aflopen. Voor 2025 houden we rekening met een bedrag van € 300.000. Voor 2026 is dat naar verwachting € 100.000.

Jeugdhulp en onderwijs
Om te komen tot inclusiever onderwijs worden jeugdhulp en onderwijs nauwer aan elkaar verbonden. Dit is één van de afspraken in de Hervormingsagenda Jeugd. In onze regio loopt binnen het samenwerkingsverband Zutphen een pilot in de vorm van het project preventief jongerenwerk op alle VO-scholen in Zutphen en Het Rhedens in Dieren. Besloten is de pilot door te zetten tot 2025. Na een evaluatie wordt in 2025 besloten over het vervolg en de ambitie om het vervolgens structureel in te richten. De totale kosten van dit project worden evenredig verdeeld tussen het onderwijs en de deelnemende gemeenten. Dit gebeurt naar de verhouding van het aantal afgegeven beschikkingen.

Het aandeel voor de gemeente Brummen bedraagt € 40.000 in 2025. Dit bedrag wordt gedekt vanuit de bestemmingsreserve Hervormingsagenda Jeugdzorg. Dit omdat inzetten op de verbinding jeugdhulp en onderwijs onderdeel is van de Hervormingsagenda Jeugdzorg.

Respectvol ontvangen statushouders/nieuwe inwoners
Wij staan met elkaar voor de opgave om ook in de komende periode een groep nieuwe inwoners in onze samenleving op te nemen. Ook gelet op de huidige tijdgeest is dit een opgave die we goed en zorgvuldig moeten invullen. Als overheid hebben we daarin een belangrijke rol, bijvoorbeeld als het gaat om inkomen, huisvesting en inburgering. Maar wij kunnen dit alleen goed regelen als we dit samen doen met inwoners, verenigingen en betrokken organisaties en professionals. De kracht van onze samenleving ligt immers in noaberschap en zorg voor elkaar. Reden dat we in samenspraak met deze partijen, het maatschappelijk middenveld en betrokken inwoners een plan van aanpak willen ontwikkelen. Dit om met elkaar ervoor te zorgen dat we deze groep nieuwe inwoners een goede start bieden in onze gemeente. In het belang van deze nieuwe inwoners, maar ook in het belang van onze eigen gemeenschap. In het najaar 2024 willen we een start maken met het opstellen van dit plan.

Meer uitkeringsgerechtigden Participatiewet
Binnen de uitvoering WerkFit Brummen is in de periode 2019-2022 een substantiële daling in het aantal uitkeringsgerechtigden Participatiewet gerealiseerd. Dit heeft in die periode een substantieel financieel voordeel opgeleverd voor de gemeente Brummen. Gelet op recente trends en ontwikkelingen houden we rekening met een stijging in het aantal uitkeringsgerechtigden. Dit betekent dat we het budget ‘uitkeringen Participatiewet’ voor de komende twee jaar verhogen. Voor het jaar 2025 gaan we uit van jaarlijkse meerkosten van € 1.087.000. Voor 2026 gaan we uit van meerkosten van € 887.000. De financiering vanuit het Rijk voor de uitvoering via een specifieke gebundelde uitkering (BUIG) levert naar verwachting hogere inkomsten voor onze gemeente op. We gaan uit van extra inkomsten van € 450.000 in 2025 en € 500.000 in 2026. We gaan voor de jaren 2027 en 2028 uit van minimaal een budgetneutrale uitvoering (Rijksinkomsten BUIG dekken minimaal de uitvoeringskosten uitkeringen Participatiewet). Het verschil tussen de Rijksbijdrage uitkeringen Participatiewet (BUIG) en de uitgaven uitkeringen Participatiewet dekken we in de komende jaren (2025 en 2026) vanuit de bestemmingsreserve huisvesting bijzondere doelgroepen. Dit is verantwoord omdat we met deze gelden verantwoord zorgdragen voor een goede opvang van de bijzondere doelgroep statushouders. Deze reserve vullen we dan in 2027 en 2028 weer aan met de extra inkomsten vanuit het BUIG-budget, dat we dan ontvangen voor deze doelgroep.

Minder beroep op de andere inkomensvoorzieningen 
Naast de uitvoering van de Participatiewet zijn we ook verantwoordelijk voor de uitvoering van de Inkomensvoorziening voor Oudere en gedeeltelijk Arbeidsongeschikte Werknemers (IOAW), de Inkomensvoorziening Oudere en gedeeltelijk Arbeidsongeschikte gewezen Zelfstandigen (IOAZ) en het Bijstandsbesluit zelfstandigen (BBZ BUIG). Er is minder budget voor deze drie regelingen nodig dan eerder was voorzien  (€ 152.500). Dit vanwege een minder beroep van inwoners op deze regelingen. Deze ontwikkeling heeft een positief effect voor onze ambitie om in 2027 en 2028 de uitvoering werk & inkomen binnen de gebundelde uitkering (BUIG) te realiseren.

Meer uitvoeringskosten dienstverleningsovereenkomst Apeldoorn en WerkFit Brummen
De uitvoeringskosten voor de dienstverleningsovereenkomst met de gemeente Apeldoorn gaan door een hoger aantal uitkeringsgerechtigden stijgen. Dit omdat met Apeldoorn is afgesproken dat een stijging van het aantal uitkeringsgerechtigden betekent dat er meer betaald gaat worden voor de uitvoering door Apeldoorn. Daarom is het noodzakelijk om het budget voor deze uitvoeringskosten te verhogen met € 87.000 in 2025 en € 130.500 in 2026. Voor de jaren 2027 en 2028 gaan we gezien alle onzekerheden uit van extra kosten van € 100.000. Hierbij houden we rekening met uitstroom uit de uitkering, waardoor deze Apeldoornse uitvoeringskosten lager gaan zijn dan in 2026.

Meer uitkeringsgerechtigden betekent ook meer begeleiding van inwoners die via re-integratie en ondersteuning naar werk en participatie begeleid moeten gaan worden. Gezien de toename van het aantal uitkeringsgerechtigden is tijdelijke formatie-uitbreiding voor twee jaar met 1 formatieplaats klantmanagement WerkFit Brummen nodig. Zo kunnen we adequaat deze wettelijke taak uitvoeren. De kosten bedragen voor de komende twee jaar € 86.000 per jaar.

Gezien de toename van het aantal nieuwkomers en inburgeringsplichtigen trekken we specifiek iemand aan met kennis en ervaring op gebied van re-integratie en toeleiding naar werk voor deze specifieke bijzondere doelgroep. De meerkosten voor de komende twee jaar worden ten laste gebracht van de bestemmingsreserve huisvesting bijzondere doelgroepen. Met deze inzet dragen we immers bij aan het adequaat uitvoeren van onze wettelijke taken richting statushouders en inburgeringsplichtigen.

Meer inburgeringsplichtigen 
De opgave om statushouders en andere inburgeraars een goede start in onze gemeente te geven vraagt ook een inspanning als het gaat om inburgering. Niet alleen omdat we hier een wettelijke taak hebben om voor nieuwkomers een goed inburgeringstraject in te richten. En hier regie op te voeren. Ook omdat we hier zeker gebruik willen maken van de kracht in onze samenleving om deze opgave goed te volbrengen.

De caseload voor de huidige medewerkers is maximaal. Gezien de trend die wijst op een toename van het aantal inburgeringsplichtigen, is een tijdelijke uitbreiding van de formatie inburgering noodzakelijk voor het opstellen van een Persoonlijk Inburgering Plan (PIP) en regievoering op inburgering. We gaan hierbij uit van een tijdelijke extra formatie (2 fte) voor de uitvoering van deze wettelijke taak. In 2024 is met een tijdelijk incidenteel budget vanuit het Rijk voor de uitvoering van inburgering tijdelijk extra formatie aangetrokken. Deze extra financiering vanuit het Rijk stopt helaas. Ter dekking van de tijdelijke kosten wordt een bedrag van jaarlijks € 172.000 onttrokken uit de bestemmingsreserve huisvesting bijzondere doelgroepen. 

Meer zorg en ondersteuningsvragen bij Team voor Elkaar
Op 29 maart 2024 is het “Richtinggevend kader voor toegang sociaal domein” vastgesteld door de VNG. Dit kader brengt in beeld wat gemeenten kunnen doen om de toegang tot hulp en ondersteuning voor inwoners te verbeteren.  Dit vanuit onder andere de Hervormingsagenda Jeugd, het Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming, de Wmo en de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening.

Naast deze verbeterslag zien we het aantal meldingen met een zorg- en ondersteuningsvragen structureel toenemen. Binnen de uitvoering Jeugdzorg dienen zich steeds meer complexe jeugdzorgcasussen aan. Met de huidige formatie aan consulenten kan Team voor Elkaar niet meer altijd voldoen aan de wettelijke verplichting om binnen 8 weken na een aanvraag een beschikking af te geven.

Daarnaast wordt er de komende periode binnen de regionale samenwerking gewerkt aan de vorming en de inrichting van de gemeenschappelijke regeling voor de uitvoering van de inkoop Jeugdzorg. Deze gemeenschappelijke regeling heeft effect voor de uitvoeringstaken Team voor Elkaar. Ook de wijziging van de Jeugdwet heeft impact. Hierdoor gaat lichte hulpverlening en opvoed- en opgroeiondersteuning uit de Jeugdwet verdwijnen.

Al deze ontwikkelingen maken dat we ons gaan heroriënteren op de samenstelling van Team voor Elkaar. Uit dit onderzoek kan een (tijdelijke) ophoging van de formatie aan de orde zijn. Bij het opstellen van de Perspectiefnota is het nog niet mogelijk geweest om de effecten hiervan voor onze gemeente en de uitvoering van het sociaal domein te bepalen. In de Programmabegroting 2025-2028 is dit mogelijk wel inzichtelijk. Daarbij zijn we wel afhankelijk van nadere acties en de planning vanuit de VNG. Daarom wordt nu uitgegaan van PM-post.

GGD-NOG
De kosten van de regionale Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD NOG) stijgen de komende jaren meer dan was begroot in de Programmabegroting 2024-2027. Het betreft autonome ontwikkelingen, ontstaan door indexaties, stijging van loonkosten en toenemende vraag bij de GGD NOG. De stijging van de kosten bedraagt € 3.000 (2025), € 18.000 (2026), € 19.000 (2027) en € 46.000 (2028).

Plus-OV
Ook de kosten van Plus-OV stijgen de komende jaren meer dan begroot in de Programmabegroting 2024-2027. De stijging van de lasten wordt veroorzaakt door het loon- en inflatiecijfer van 5,5%. Ook stijgt het aantal ritten. Voor deze stijging is afgesproken dat die maximaal 3,5% mag zijn. Daarvoor wordt de verordening aangepast. Het effect voor het jaar 2025 is een voordelig bedrag van € 20.000 positief, maar loopt op tot een nadelig bedrag van € 252.000 in 2028.

Y. Cegerek
G.I. Timmer

We hebben in onze gemeente een sterke samenleving waarin mensen elkaar kennen en bereid zijn om de handen uit de mouwen te steken. Je treft elkaar om, onder andere in verenigingsverband, te genieten van hobby’s, kunst en cultuur en om te sporten. Samenwerken, leidinggeven, klussen klaren en meningsverschillen oplossen komen bij uitstek naar voren in het verenigingsleven, waarbij het bijdraagt aan vorming en een sterke samenleving. Graag willen wij de verbinding zien met bijvoorbeeld jeugdwerk of andere maatschappelijke functies. Door middel van multifunctioneel gebruik worden de accommodaties waardevoller voor iedereen.

Iedereen weet: bewegen is gezond, zowel fysiek als mentaal. Het is onderdeel van een gezonde leefstijl, waardoor de kans om gezond oud te worden toeneemt. Het is een sociaal moment om vrienden en (on)bekenden te treffen. Wij willen daarin niet de bibliotheken vergeten, want die horen bij de basale voorzieningen die wij willen behouden in onze gemeente.

Om bewegen en ontmoeting mogelijk te maken vinden we het belangrijk dat verschillende sportvoorzieningen in de gemeente beschikbaar zijn en de openbare ruimte uitnodigt om te bewegen. We willen dat de gemeentelijke sportaccommodaties laagdrempelig zijn zodat inwoners zo min mogelijk worden gehinderd door financiële, fysieke of sociale drempels om mee te doen. We onderscheiden gemeentelijke en niet-gemeentelijke accommodaties. Sportscholen, tennisbanen en de golfbaan zijn voorbeelden van fantastische voorzieningen waar we als gemeente geen eigenaar van zijn en geen financiële relatie mee hebben. Daarnaast hebben we sportaccommodaties in eigendom waar onder andere de verschillende sporters gebruik van maken.

Ons sportbeleid richt zich op de individuele sporter en op de sportaccommodaties die we in eigendom hebben. Cultuur is een andere belangrijke pijler. Generaties lang wordt cultuur gevormd en verrijkt met nieuwe accenten, invloeden en impulsen. Cultuur maakt hoe we samenleven in onze gemeente. 

We werken aan de uitvoering van het lokale plan van aanpak voor het Gezond en Actief Leven Akkoord. Het uitvoeringsprogramma van de Sportvisie en de Cultuurvisie zijn hieraan gekoppeld. We zetten in op inclusie, bewegen, ontmoeten, gezond leven, sport en cultuur om gezond en veilig opgroeien en oud worden mogelijk te maken. Dit betekent een versterking van de sociale basis. Dit met een vitale samenleving als doel. De visie op de sociale basis, die in 2024 wordt opgesteld, draagt hier in belangrijke mate aan bij.

Inclusie
In 2024 wordt gewerkt aan beleid om de inclusieve samenleving te bevorderen. Dit zal leiden tot een uitvoeringsagenda.

Duurzaamheid schoolgebouwen 
Vanuit het Integraal Huisvesting Plan wordt in 2025 een routekaart duurzame schoolgebouwen opgesteld. Hieruit moet blijken welke maatregelen er nodig zijn om voor 2050 te voldoen aan de duurzaamheidseisen voor scholen. Vooralsnog zijn de kosten hiervan niet bekend.

Uitvoeringskosten leerplicht 
De kosten voor de  uitvoering van de leerplichttaken door de gemeente Apeldoorn stijgen met ingang van 2025 met € 40.000. Dit in verband met de stijging van loon- en uitvoeringskosten binnen de gemeente Apeldoorn, die deze taak voor Brummen uitvoert.  Met de gemeenten Voorst en Epe wordt onderzocht of Leerplicht in samenhang met de RMC-functie anders ingericht en uitgevoerd kan gaan worden.

Onafhankelijke Cliëntondersteuning
Als gemeente zijn wij via de Wmo verplicht om iedere inwoner een onafhankelijke cliëntondersteuner aan te bieden. De bekendheid van de onafhankelijke cliëntondersteuner bij inwoners neemt toe. Dit mede door ingezette acties naar aanleiding van het cliëntervaringsonderzoek Wmo waardoor steeds meer mensen de weg naar de cliëntondersteuner weten te vinden. Dit betekent dat de uitgaven op dit budget structureel stijgen met € 17.000.

Gymvervoer
In de begroting 2024-2027 is uitgegaan van een structurele verhoging voor gymvervoer ter hoogte van € 35.000 per jaar. Dit bedrag kan met € 28.000 verlaagd worden omdat de kosten lager uitvallen. Dit betekent een structurele verlaging van het budget.

Het Geheugensteunpunt (GHS)
Investeren in het Geheugensteunpunt (een algemene voorziening) is noodzakelijk om het tempo van de vergrijzing en de hiermee gepaard gaande stijging van het aantal inwoners met dementie te kunnen opvangen. Naarmate de doelgroep groeit zal het Geheugensteunpunt voor de groepen binnen het steunpunt het aanbod moeten uitbreiden om aan inwoners passende dienstverlening te kunnen blijven bieden. Zonder een passend aanbod vanuit het Geheugensteunpunt zullen inwoners zich melden bij het Team voor Elkaar en een Wmo maatwerkvoorziening gaan aanvragen. De kosten zijn dan veel hoger dan nu voor het Geheugensteunpunt wordt aangegeven. Er is een extra structureel budget van € 20.000 noodzakelijk.

Cultuur 
Eerder heeft de raad besloten tot het opstellen van een Cultuurvisie. Om de Cultuurvisie met een uitvoeringsplan te kunnen uitvoeren zijn een aantal kosten noodzakelijk. Zo is voor de uitvoering van het uitvoeringsplan 0,4 fte personele capaciteit (€ 32.800) noodzakelijk. Op dit moment heeft de gemeente Brummen geen beleidscapaciteit cultuur. Om de ambities van de Cultuurvisie in het uitvoeringsplan te kunnen gaan realiseren is uitbreiding van de combinatiefunctie Cultuur nodig. Daarvoor is € 40.000 per jaar structureel nodig. Daarnaast zijn de salariskosten van de combinatiefunctionaris Cultuur nooit geïndexeerd, met als resultaat dat het aantal beoogde uren uitvoering in de praktijk niet gerealiseerd kan worden. Om het aantal uren toch te kunnen realiseren is een aanvullend budget nodig. Dit loopt van € 3.200 in 2025 tot € 8.500 in 2028. Daarmee bedragen de totale kosten € 76.000.

Ten behoeve van de uitwerking van de Cultuurvisie "Cultuur verbindt ons allemaal", het bedrag van € 79.000 uit de post Coronareserve te halen en te oormerken. Dit bedrag te koppelen aan projecten ten behoeve van Kunst en Cultuur uitgewerkt in een vierjarig uitvoeringsplan en evenredig te verdelen over vier jaren.