Programma 1 Bestuur en Veiligheid

G.J.M. van Rumund

De komende jaren werken we aan het versterken van onze bestuurskracht. Dat doen we met als doel onze taken als zelfstandige gemeente goed uit te kunnen voeren. Daarnaast is versterking ook nodig om beter in positie te komen in de opgaven die de aanwezigheid van de papierindustrie in Eerbeek met zich meebrengt. De uitvoering van deze bestuurskrachtversterking loopt langs vijf ontwikkelsporen:

1. Politiek-bestuurlijk samenspel
2. De organisatieontwikkeling
3. De aanwezigheid van de papierindustrie
4. Brummen en de regio
5. Draagvlak binnen de gemeente

Deze ontwikkeling overlapt meerdere raadsperioden en loopt tot 2030. In de raadsperiode 2022-2026 staan de doelen, acties en mijlpalen uit fase twee van het ontwikkelplan centraal. We volgen de uitvoering en bepalen jaarlijks of we nog op koers liggen. 

Versterking Bestuurskracht
In 2021 heeft de raad ingestemd met de oplossingsrichting van het ontwikkelplan om de bestuurskracht van de gemeente de komende jaren te versterken. Doel is dat het college en raad samen en met focus werken aan de opgaven waar Brummen voor staat. Dit altijd in verbinding met de partners in de kernen en in de regio. Brummen is in 2023 en 2024 dan ook goed aangehaakt bij de regionale samenwerkingsverbanden. Er is volop inzet bij de Regio Stedendriehoek én de samenwerkingsverbanden in het sociaal domein. Daarnaast is Brummen aangehaakt bij de lopende Regiodeal en ook in 2025 blijft de gemeente zich inzetten om via de regiodeals meer lokale opgaven gerealiseerd te krijgen. In 2023 heeft de raad extra budget beschikbaar gesteld om met deze vraagstukken aan de slag te gaan. De capaciteit van de strategische adviseurs is inmiddels versterkt. Door middel van een leerprogramma en het beter benutten van integrale afstemmingen intern en extern wordt het strategisch vermogen in 2024 en 2025 verder verstevigd. De grote opgaven (Eerbeek-Loenen 2030, visie op sociale basis, omgevingsvisie en klimaat & duurzaamheid) zijn in samenhang opgepakt. Deze manier van werken krijgt in 2025 een vervolg bij de nieuwe opgaven die in 2025 en verder op de gemeente afkomen.

Toekomstvisie/bestuurlijke toekomst Brummen
In het coalitieakkoord staat de ambitie beschreven om de toekomstvisie 2030 te actualiseren. Een vernieuwde toekomstvisie moet een looptijd krijgen tot 2035. In maart 2024 heeft de raad echter het voorstel aangenomen om eerst een onderzoek te gaan doen naar de bestuurlijke toekomst van onze gemeente. Dit onderzoek krijgt voorrang op de nog vast te stellen toekomstvisie. Eind 2024 volgt het onderzoeksrapport naar de bestuurlijke toekomst van de gemeente. In dit onderzoeksrapport staat de volgende kernvraag centraal: ‘Met welk toekomstscenario wordt het beste richting gegeven aan de ontwikkeling van het bestuur en de organisatie op langere termijn, waardoor minimaal het huidige dienstverlening- en voorzieningenniveau van onze inwoners langdurig wordt gewaarborgd?’’ In dit onderzoek worden verschillende scenario’s meegenomen. Na besluitvorming hierover ligt er een duidelijke basis voor het opstellen van de nieuwe Toekomstvisie 2035. Dit staat voor 2025 gepland.

Geen financiële ontwikkelingen.

G.J.M. van Rumund
Y. Cegerek

Als gemeente zijn we onderdeel van de lokale samenleving. We willen met inwoners, organisaties, ondernemers en wijk- en dorpsraden bespreken welke opgaven er zijn en welke oplossingen we samen kunnen realiseren. Door met inwoners en instanties uit een bepaald gebied meer samen te werken, ligt de focus niet op één specifiek onderdeel, maar op de samenhang van opgaven. Zo werken we aan vertrouwen tussen gemeente en samenwerkingspartners. Een opgave hierbij is het bereiken van de stille meerderheid. Bij participatie gaat het om samenwerken en de wisselwerking met inwoners. Als gemeentebestuur is het onze taak alle belangen te wegen die dat met zich meebrengt. Ook de belangen die zich niet (kunnen) laten horen in het proces.

Voor veel inwoners is de gemeente de meest nabije overheid. Voor leefbaarheid vinden we dat ook belangrijk. Inwoners moeten makkelijk ‘binnenstappen’ en vragen kunnen stellen. In dit opzicht willen we de 1-loket gedachte uit de Omgevingswet in de gemeente Brummen goed vormgeven. Concreet betekent dat een goed contact met andere overheden zoals provincie, waterschap en omgevingsdiensten.

Het vertrouwen in overheden is laag. Dat blijkt onder meer uit de vele proteststemmen bij recente verkiezingen voor Provinciale Staten en Tweede Kamer. Maar ook uit de lagere opkomst bij de Gemeenteraadsverkiezingen in 2022. Raadsleden, burgemeester, wethouders en ambtenaren werken echter keihard om juist voor inwoners goede dingen te doen. Daar zou juist veel vertrouwen in moeten zijn.  Dat vertrouwen willen we daarom graag terugwinnen. Dat begint met toegankelijk en aanspreekbaar zijn. Wat ons betreft worden raadsleden, het college van B&W en ambtenaren daarom nog veel zichtbaarder in de samenleving. 

Dienstverlening, communicatie en participatie in 2025
Daar waar de basisprocessen goed op orde zijn, vraagt ons ambitieniveau vooral ook maatwerk. Maatwerk in dienstverlening, communicatie en participatie. Dit heeft te maken met een veranderende samenleving. Denk aan de komst van vluchtelingen, statushouders en ontheemden, contact leggen met moeilijk benaderbare doelgroepen over informatievoorziening en de inzet van gerichte en eigentijdse communicatiemiddelen tijdens participatietrajecten.

Dit maatwerk is een uitdaging, zeker ook gelet op de krapte op de arbeidsmarkt. Het is daarom belangrijk om bij specifieke ontwikkelingen en projecten op tijd een realistische inschatting te maken over het ambitieniveau en de benodigde capaciteit en middelen.

In 2024 evalueren we het werken met de participatiewijzer en stellen we een nieuwe visie voor participatie vast. Dat voeren we in 2025 verder uit. Het is belangrijk dat er ook adviseurs participatie zijn die intern de uitvoering van gemeentelijke participatieprocessen bewaken. Maar die ook eerste aanspreekpunt zijn voor initiatieven die ontstaan in de samenleving. We verwachten dat we dit kunnen organiseren binnen de functies van de huidige kwartiermakers gebiedsgericht werken.

Ook in 2025 houden we aandacht voor proactieve, heldere en begrijpelijke informatievoorziening. Verbinding staat hierbij centraal. Dat betekent maatwerk in communicatie met de inwoner, ondernemer of maatschappelijke organisatie. Dit vraagt zowel blijvende aandacht voor de communicatievaardigheden van medewerkers en bestuurders én efficiënte en eigentijdse inzet van bestaande en mogelijk ook nieuwe communicatie-instrumenten. 

Gebiedsgericht werken in 2025
Op dit moment maken we een Visie Gebiedsgericht (samen)werken. Deze manier van werken van de gemeente Brummen heeft via pilotprojecten sinds 2023 vorm gekregen. We voeren de projecten doorlopend uit en we monitoren ze tegelijkertijd. De bevindingen uit de projecten gebruiken we om beleid en aanpak aan te scherpen.

In 2025 blijven we projectmatig inzetten op doorontwikkeling van een Brummense aanpak voor gebiedsgericht werken. Afhankelijk van de omvang kunnen we in 2025 drie tot vijf gebiedsgerichte projecten (op buurtniveau) uitvoeren. Geselecteerde buurten brengen we volgens een vaste procedure in kaart door het team gebiedsgericht werken. Dat gebeurt aan de hand van data, gesprekken met fysiek en sociaal domein, partnerorganisaties, sociale professionals, ondernemers én inwoners. De inzet is om uitvoering van opgaven optimaal te laten aansluiten bij behoeften van inwoners en mogelijkheden in het gebied. Maar ook om koppelkansen te signaleren, om de samenwerking met partners te versterken en om initiatieven en inzet van inwoners te stimuleren. Met als uiteindelijke doel om het vertrouwen van inwoners in de gemeente te vergroten. 

Paspoortenpiek
Als gevolg van een toename aan aanvragen voor reisdocumenten zijn er hogere baten. Dit wordt ingezet om extra capaciteit in te schakelen.

Gebiedsgericht werken - werkbudget
Er zijn een aantal pilots uitgevoerd in het kader van gebiedsgericht werken. Hieruit kwamen vaak wensen van inwoners naar voren die met een kleine investering gerealiseerd kunnen worden. Voor deze investeringen is vaak geen ruimte in de bestaande uitvoeringsbudgetten. In 2025 nemen we een reservering op van € 50.000 dat toegekend kan worden aan de uitvoeringsbudgetten om dit soort meekoppelkansen te kunnen realiseren.

Vervanging apparatuur raadszaal
De apparatuur in de raadszaal is aan vervanging toe, dit betekent een investering van € 250.000.

G.J.M. van Rumund

Over het algemeen mogen wij ons in de gemeente Brummen gelukkig prijzen met een veilige gemeente. Er is een goede samenwerking met het politieteam waaronder de drie wijkagenten. Binnen onze grenzen is er sprake van een goede sociale controle. De lijnen zijn kort tussen gemeente, SWB, politie en brandweer, organisaties en instellingen.

Belangrijke spelers op het gebied van veiligheid zijn natuurlijk de politie en de brandweer. De politie wordt bekostigd door de Rijksoverheid en de brandweer via de gemeentelijke bijdrage aan de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland.

De gemeente Brummen scoort over het algemeen beter dan het landelijke gemiddelde op klassieke veiligheidsindicatoren zoals geweldsmisdrijven, diefstal uit woningen en vernielingen in de openbare ruimte. Minder zichtbaar in de veiligheidsindicatoren zijn de ondermijnende criminaliteit en de cybercriminaliteit. De aanpak van ondermijning en de georganiseerde criminaliteit vraagt om een goed georganiseerde en samenwerkende overheid. Daarom besteden we aandacht aan bewustwording en aan het op orde hebben van beleid, regelgeving en onze eigen systemen.

De afgelopen jaren krijgt ondermijning steeds nadrukkelijker onze aandacht. In het Integraal Veiligheidsplan 2024-2028 is ondermijnende criminaliteit als prioriteit opgenomen met daarbij specifiek aandacht voor productie, handel en gebruik van drugs, zorgfraude en mensenhandel.

Om de aanpak van en samenwerking op ondermijning in de gemeenten in IJsselstreek verder te intensiveren wordt een projectleider/coördinator ondermijning aangesteld. Deze persoon is de verbindende schakel tussen districtsniveau en lokaal niveau. De kosten voor het aanstellen van de projectleider wordt verdeeld over de vier deelnemende gemeenten.

VNOG en ODVeluwe
De Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG) en Omgevingsdienst Veluwe (ODVeluwe) vragen jaarlijks een bijdrage aan de deelnemende gemeenten. De bijdragen vallen hoger uit dan waar nu rekening mee gehouden is in de Meerjarenbegroting.

Implementatie AVE-Methode
Binnen de stamtafel Zorg en Veiligheid is regionaal besloten om de AVE-methode binnen gemeenten te implementeren. AVE staat voor: Integrale Aanpak ter Voorkoming van Escalatie bij huishoudens met oplopende problematiek. Het doel is het voorkómen van een dreigend escalerende situatie en het beperken en beëindigen van een escalerende situatie.

De AVE-methode geeft antwoord op de vraag wie de regie heeft als problemen in huishoudens met oplopende problematiek te groot worden. Een gezin met problemen krijgt soms hulp van (meerdere) professionals. Zeker als de problemen groot en ingewikkeld zijn. Goede samenwerking is dan cruciaal. Afgesproken is dat we dit regionaal gaan oppakken en ons daarbij regionaal laten ondersteunen door bureau HHM. Dit bureau heeft een concept plan van aanpak ontwikkeld. Dit voorzien van een offerte voor de komende anderhalf jaar voor het invoeringstraject. Regionaal wordt het plan van aanpak en de offerte in september 2024 besproken. Hierdoor is de implementatie van de AVE-methode als PM-post opgenomen in deze Perspectiefnota.